Social return is in Brabant een veelgebruikte toepassing. Met het toepassen van social return nemen overheden verantwoordelijkheid op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen (mvo). In het werkgebied van WSD, de driehoek Den Bosch – Tilburg – Eindhoven, staat social return stevig op de agenda van het arbeidsmarktbeleid.
Social return bestaat al langer, maar werd in 2012 in de Nederlandse aanbestedingswet opgenomen. Daarmee werd een zaadje gepland. Vanaf 2015 heeft het onderwerp meer aandacht gekregen. Dat heeft ook te maken met de introductie van de Participatiewet. Voor social return was de participatiewet een aanjager. De wet legt een grotere verantwoordelijkheid bij de gemeenten neer om zoveel mogelijk mensen, ook degenen met een afstand tot de arbeidsmarkt, aan het werk te krijgen.
Social return is niet alleen een inkoopvoorwaarde die kan worden opgelegd door overheden. Het is daarnaast ook een aanleiding om het gesprek aan te gaan met het bedrijfsleven over wat wél kan. Vooral de huidige krappe arbeidsmarkt opent ogen bij bedrijven. Zij merken dat ook de wat meer kwetsbare groepen prima in het bedrijfsproces kunnen opgaan. Zo lang er maar aandacht is voor de voorwaarden waaronder iemand kan functioneren. Daarbij draait het om voldoende begeleiding en het treffen van voldoende voorzieningen. Het mes snijdt aan twee kanten: bedrijven zorgen dat ze een maatschappelijke bijdrage leveren en werknemers kunnen worden ontlast.
Social return gaat om de afspraken die overheden met leveranciers en opdrachtnemers maken. Doel van die afspraken is mensen die al lang zonder baan zitten aan werk te helpen, of de afstand tot de arbeidsmarkt te verkleinen. Dat kan door het bieden van werk, een opleiding, stage of het inkopen van diensten bij sociale ondernemingen. Hier geldt het principe: voor wat hoort wat. Wint uw bedrijf een aanbestedingsprocedure bij de provincie, de gemeente of het waterschap, dan kunnen deze overheden een wederdienst vragen voor de opdracht die ze aan u gunnen.
Met social return investeren bedrijven in andere mensen en ze krijgen er gemotiveerde mensen voor terug. Twee voorbeelden:
-Heijmans Bouwbedrijf
Heijmans Bouwbedrijf uit Rosmalen is één van de vele bedrijven die social return toepast. Voor het invullen van de social return verplichtingen, heeft Heijmans enkele medewerkers vrijgemaakt. Zij organiseren en coördineren de invulling van social return binnen de onderneming. Social return is dus onderdeel geworden van het werkproces. Heijmans ontvangt een groot deel van zijn opdrachten van het Rijk, de provincies en van gemeentes, die een social return opgave kennen. Heijmans wil zijn hoger gekwalificeerd personeel graag ontlasten en ondersteunende diensten met social return invullen.
-BDO Accountants & Adviseurs
De landelijke accountantsketen BDO heeft vanuit zijn social return invulling statushouders aan een baan geholpen. Hun diploma’s voor het afronden van een financiële opleiding worden hier niet meteen erkend. Met extra aandacht, opleiding, begeleiding en ondersteuning zijn deze mensen nu actief op de Nederlandse arbeidsmarkt in hun eigen vakgebied.
BDO wilde zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen maar wist nog niet goed hoe. WSD geeft via zijn Adviespunt Social Return op zo’n moment uitleg over de manier waarop inzet van begeleiding, coaching en opleiding door de organisatie ook social return is.
Social return kan als voorwaarde worden gesteld voor het verkrijgen van een opdracht vanuit de overheid. Een percentage van de opdrachtwaarde dient dan als social return waarde ingezet te worden. Wat het bedrijf opgelegd krijgt aan social return opgave, moet wel in verhouding staan tot de opdracht die de overheid verstrekt. Dat hangt af van de aard van het werk, de financiële omvang van de opdrachttaken en de duur van de opdracht. Op basis daarvan wordt een percentage vastgesteld dat veelal vijf procent of minder van de opdrachtwaarde is.
WSD adviseert over de wijze van invulling van de social return opdracht. Die invulling moet altijd gekoppeld zijn aan mensen aan het werk helpen of de afstand tot de arbeidsmarkt verkleinen via één of meerdere van deze mogelijkheden:
-een arbeidsovereenkomst
-detachering
-ondersteuning in een opleiding of stage richting de arbeidsmarkt
-een opdracht verstrekken aan een sociale onderneming
Er bestaat geen verschil tussen de terminologie social return en social return on investments (SROI). Het betekent hetzelfde. De term social return wordt het meest gebruikt. Social return on investments is een uitgebreidere term, maar er wordt precies hetzelfde bedoeld: Een bedrijf krijgt een opdracht en daarvoor wordt om een wederdienst gevraagd.
Bij grote opdrachten vraagt het Adviespunt Social Return van WSD de opdrachtnemer een plan van aanpak op te stellen. Daarin staat omschreven wat het bedrijf gaat doen om social return in te vullen. Daarbij adviseert het Adviespunt de opdrachtnemer welke mogelijkheden er zijn en wordt meegedacht in welke werkprocessen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt actief kunnen worden. Soms kan door het ontvlechten van taken binnen een functie een aangepaste functie worden gecreëerd.
Social return draait om het openstellen van bedrijven voor het werken met mensen die meer begeleiding of extra voorzieningen nodig hebben. Daarbij is soms sprake van koudwatervrees of vooroordelen: ‘Er is vast vaak wat aan de hand, mensen zijn vaker ziek of het is vast ingewikkeld.’ Daarover spreekt WSD met bedrijven. Voor een succesvolle plaatsing of detachering moet best wel wat worden geregeld (voorzieningen en/of begeleiding). Als de randvoorwaarden goed zijn ingevuld, loopt het meestal prima, weet WSD. Daarnaast zijn er fiscale voordelen en allerlei vangnetregelingen waardoor de risico’s voor ondernemers juist minder zijn dan voor andere medewerkers.
WSD adviseert met name over het invullen van de social return verplichting en monitort namens overheden de realisatie daarvan. We houden daarbij de belangen van beide kanten in het oog en ondersteunen daarmee een succesvolle en realistische uitvoering van social return. Vanuit onze adviesgesprekken kennen we de ervaringen van andere bedrijven. Die kennis delen we. Bedrijven moeten zelf voor de invulling zorgen. Wij weten bij welke instanties zich de meest geschikte personen bevinden voor een functie. Daarbij adviseren we over wat wel en niet kan en denken we mee met meer creatieve oplossingen en hoe die passen binnen de invullingsmogelijkheden van social return.
In een adviesgesprek van een half uur ben je er al snel uit wat wel en niet past. Bedrijven zijn over het algemeen prima in staat om de social return verplichting toe te passen. Er kan vaak meer dan ze in eerste instantie denken.
Steeds meer aannemers en zorgpartijen raken bekend met de werkwijze van social return. Hebben bedrijven vragen voor ons, dan willen ze geholpen worden met de vraag hoe je social return toepast in de praktijk. Vragen gaan ook over de verschillende doelgroepen, manieren om mensen te betrekken bij de onderneming en hoe resultaten van social return moeten worden vastgelegd.
Er zijn verschillende regelingen en tegemoetkomingen voor werkgevers om het aannemen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te stimuleren. Een van die regelingen is loonkostenvoordeel. In dit artikel leggen we uit wat loonkostenvoordeel is en hoe werkgevers dit regelen voor hun medewerkers.
In het doelgroepregister zijn mensen opgenomen die vanwege een lichamelijke, verstandelijke of psychische handicap moeite hebben met het vinden van een baan. Ze vallen onder de banenafspraak: een akkoord tussen het kabinet, werkgevers en werknemers om meer banen te creëren voor mensen met een beperking. Wat het doelgroepregister kan betekenen voor werkgevers lees je op deze pagina.
Vanaf 1 januari 2015 geldt de Participatiewet. Deze wet vervangt de bijstand, sociale werkvoorziening en een deel van de Wajong. Het doel van de Participatiewet is dat er meer mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt aan de slag gaan bij reguliere werkgevers.
